هنر- تکتم بهاردوست: برنامه تلویزیونی «ثریا» با اجرای محسن مقصودی از جمله معدود برنامه‌های تلویزیونی بود که با به‌چالش‌کشیدن مسایل مختلف جامعه، آنها را از ابعاد مختلف واکاوی می‌کرد.
این برنامه تا حدی موفق پیش رفت که رهبر معظم انقلاب در طی زمان حدوداً ۸ ماه 2 بار به آن اشاره کردند. یک بار پیام تشکر ایشان از این برنامه به سازندگان ابلاغ شد و بار دیگر نیز پس از به‌ریاست‌رسیدن علی‌عسگری در سازمان صدا و سیما، مقام معظم رهبری از ۳ برنامه به عنوان برنامه‌های موفق و الگو نام بردند که یکی از این برنامه‌ها باز هم «ثریا» بود. ولی با همه اینها این برنامه برای چندمین بار متوقف شده است. حال این سؤال مطرح است که چرا برنامه‌هایی از این دست که نگاهی منتقدانه به مسایل روز دارند، بی سر و صدا و بدون هیچ توضیحی متوقف می‌شوند؟
همدیگر را اصلاح کنیم
ابوالفضل جلیلی، کارگردان سینما، دل خوشی از تلویزیون ندارد و همه صحبتش را تنها در چند جمله خلاصه می‌کند و می‌گوید: من سال‌هاست که تلویزیون تماشا نکرده‌ام. دلیلش هم این است که مدت‌هاست که از تلویزیون خبر خوب و خوشحال‌کننده‌ای ندیده و نشنیده‌ام. چون در طول این سال‌ها بیشتر شاهد اخبار تلخ بوده‌ایم تا شیرین. شاید برای اینکه مردم ما مردمی پرخاشگر شده‌اند و مرتب در حال درگیری با هم هستند. چرا باید به جای اصلاح یکدیگر همواره درصدد از بین بردن هم هستیم. به خدا اگر اتفاقی بیفتد، همه نابود خواهیم شد.
برنامه‌هایی که باید تکثیر شوند
نادر طالب‌زاده برنامه‌سازی است که از متوقف‌شدن «ثریا» و محدودشدن آن دلخور است. او در گفت‌وگو با خبرگزاری «فارس» اظهار داشت: برنامه‌سازان «ثریا» افرادی هستند که مخاطب را می‌شناسند و می‌دانند که مردم به آنها توجه می‌کنند. ما فقط یک گروه مثل «ثریا» داریم و حتی 2 تا هم نیستند و باید تکثیر شوند. این روزها مشکلاتی برای برنامه «ثریا» پیش آمده که امیدوارم به‌زودی حل شود. بعید می‌دانم که شبکه یک سیما دست به حذف این برنامه بزند و باورم نمی‌شود. زیرا کمتر از یک سال پیش رهبر معظم انقلاب درباره این برنامه صحبت کرده و از آن تعریف کردند.
وی معتقد است: ترسیدن از این نقدها بیشتر به محافظه‌کاری دولتی‌ها برمی‌گردد. در صورتی که نقد باعث اصلاح امور شده و مسایل را باز می‌کند. من همیشه از علاقه‌مندان این برنامه هستم. این گروه پویا و بزرگ است و همه عوامل آن تحصیلکرده دانشکده شریف هستند که در برنامه «راز» هم بیش از 30 بار از آنها به عنوان کارشناس استفاده کرده‌ام.
رسانه ملی نقدپذیری را ترویج کند
جبار آذین، منتقد، اعتقاد دارد که تلویزیون رسانه مردمی است و باید به جای هر گونه ملاحظه‌کاری، منتقل‌کننده و منعکس‌کننده خواسته‌ها و آرمان‌های مردم باشد.
وی می‌گوید: رسانه‌های مردمی آن دسته از رسانه‌هایی هستند که به‌راستی هماهنگ با فرهنگ و ادبیات جامعه حرکت کرده و به‌نوعی انتقال‌دهنده و منعکس‌کننده نظرات، خواسته‌ها و دیدگاه‌های مردمی میباشند. اگر رسانه‌ای مدعی است که مردمی و ملی و پوشش‌دهنده افکار و خواسته‌ها و آرمان‌های مردم است اما در عمل به خاطر رعایت برخی ملاحظات غیرفرهنگی و اجتماعی بویژه مناسبات سیاسی مانع تداوم یا تولید برنامه‌ای است که از سوی مخاطب مورد توجه قرار گرفته، خلاف ادعای خود را ثابت کرده است.
وی ادامه می‌دهد: در واقع برنامه‌سازان و مدیران فرهنگی باید بیش از سایر اقشار جامعه ظرفیت نقدپذیری داشته باشند. ولی حالا اگر قرار است برنامه‌ای به انعکاس مسایل و مشکلات جامعه بپردازد و نمایشگر دیوار کج‌رفته تا ثریا و نشان‌دادن مشکلات مردم باشد و از آن سو هم بخواهد راهی به سوی تعالی و افق روشن ترسیم کند و به دلیل برخی روابط و زد و بندها که با منافع مردمی هم در تضاد هست متوقف شود، بدیهی است که این امر نشان‌دهنده حرکت غیرمردمی این رسانه است.
برای ماهواره مشتری درست نکنید
این منتقد با بیان اینکه چرا برنامه‌ای که می‌تواند مخاطبان را با تلویزیون آشتی دهد و پای آن بنشاند به دلایل غیرفرهنگی بارها و به اشکال مختلف از سیما حذف شود، ادامه می‌دهد: مسؤولان ما مدعی‌اند که فرهنگ وارداتی و غلط بیگانه از طریق ماهواره زندگی مردم را در معرض خطر قرار داده است. از آنها باید پرسید که در مقابل این حرکت چه کار شایسته‌ای انجام داده‌اند؟ آیا می‌شود به غیر از ساختن برنامه‌های تعیین‌کننده اجتماعی، کار دیگری هم کرد؟
وی تأکید می‌کند: حال که مسؤولینِ امر در این زمینه کم‌کار هستند و ضعف‌های شدید و تولید مجموعه‌های سطحی تلویزیون باعث شده بخش‌های از مردم مشتری ماهواره شوند، چرا رسانه ملی وقتی می‌بیند برنامه‌ای توانسته نظر بخشی از مردم را به خودش جلب کند و مسایلی را از زاویه سازندگی مطرح کند، پخش آن را متوقف کرده است؟
آذین با بیان اینکه اگر قرار است رسانه تریبون آرمان‌های و اهداف ملی و مردمی باشد راه آن به غیر از ورود به خانه‌های مردم و انعکاس خواسته‌های مردم نیست، اضافه می‌کند: برنامه‌ای مثل «ثریا» با امتیازهایی که داشت، نشان‌دهنده این بود که تلویزیون می‌تواند برنامه‌های خوب بسازد. حالا که پخش این برنامه متوقف شده است، آن هم بویژه برای آن کسانی که از برنامه‌های ماهواره استفاده می‌کنند، چه چیزی را می‌خواهد جایگزین کند تا آنها را از دیدن برنامه‌های اسلام‌ستیز دور کند؟ وقتی رسانه ملی عملکرد هدفمند و شایسته‌ای از خودش نشان نمی‌دهد، چه توقعی از مردم هست؟
او در پایان می‌گوید: «ثریا» برنامه خوبی بود و سازندگان آن توانسته بودند با خلاقیت و ابتکار مردم را با خود همراه کنند و نباید حالا با بی‌اعتنایی رسانه ملی مواجه شود. رسانه ملی نه‌تنها باید به خاطر احترام به مخاطب و جامعه این نوع آثار را به لحاظ کمّی و کیفی گسترش بدهد بلکه باید درها را برای پذیرش انتقادهای بیشتر در جهت رفع و رجوع مشکلات جامعه باز بگذارد. اگر قرار است مردم با رسانه ملی آشتی کنند، احترام به سلایق مردم بر رسانه ملی واجب است.
نظر شما